Układ hamulcowy działa na zasadzie przekazywania na każde koło nacisku wywieranego przez kierowcę na pedał hamulca.

Siła hamowania działa na każde koło poprzez układ hydrauliczny. Układ posiada podciśnieniowe serwo hamulcowe, które zmniejsza wymaganą siłę nacisku na pedał i zwiększa ciśnienie płynu.

Hamulec postojowy działa na koła tylne i uruchamiany jest dźwignią ręczną.

Sprawdzenie i weryfikacja

WSKAZÓWKA: Przed wykonaniem jakiejkolwiek czynności diagnostycznej upewnij się, że lampka ostrzegawcza hamulców działa prawidłowo.

1. ZWERYFIKUJ zgłoszenie klienta.

2. Wzrokowo sprawdź układ, czy nie ma oczywistych uszkodzeń mechanicznych.

3. Jeśli znajdziesz oczywistą przyczynę usterki, usuń ją (jeśli to możliwe) przed przystąpieniem do dalszych czynności.

4. Jeśli przyczyna nie jest oczywista, zweryfikuj objawy i skorzystaj z Zestawienia usterek.

Próba drogowa

Przeprowadź próbę drogową celem porównania skuteczności hamowania badanego pojazdu względem skuteczności normalnej, jakiej mógłby oczekiwać przeprowadzający próbę. Możliwości kierowcy przeprowadzającego próbę drogową w zakresie porównania pracy układu z układem działającym właściwie zależą od jego doświadczenia.

Kierowca powinien dobrze znać działanie układu hamulcowego oraz ogólne zasady oceny pracy układu po to, by mógł prawidłowo porównać pracę układu z układem działającym właściwie i wykryć usterki w jego pracy.

Doświadczony mechanik będzie jechał za każdym razem tą samą trasą, zawsze stosowaną do prób drogowych przy badaniach hamulców. Wybrana trasa powinna być w miarę gładka i pozioma. Drogi żwirowe i wyboiste nie są odpowiednie, ponieważ ich nawierzchnia nie pozwala na uzyskanie jednorodnej przyczepności wszystkich kół. Unikać należy wypukłych dróg, ponieważ wtedy znaczna część nacisku na koła przemieszcza się na tę parę kół, która znajduje się w dole. Po dokonaniu wyboru trasy i przy jej stałym stosowaniu wyeliminowany zostaje wpływ czynnika rodzaju nawierzchni na wynik próby.

Przed przeprowadzeniem próby drogowej uzyskaj od klienta pełny opis usterki. Doświadczenie specjalisty pozwoli na określenie na podstawie opisu przyczyn usterki. Wytypowane zostaną pewne elementy układu jako przypuszczalny powód usterki, a inne elementy zostaną wyeliminowane. Ponadto, co jest jeszcze ważniejsze, klient w opisie usterki może określić te niebezpieczne nieprawidłowości, które powinny być sprawdzone i wyeliminowane przed próbą drogową. Opis pomoże również określić sposób przeprowadzenia próby drogowej przez skoncentrowanie się na określonych elementach, określonej prędkości jazdy lub na szczególnych warunkach jazdy.

Rozpocznij próbę drogową od ogólnego sprawdzenia pracy układu hamulcowego. Pamiętając opis usterki, sprawdź działanie hamulców przy różnych prędkościach jazdy stosując zarówno słaby, jak i mocny nacisk pedału. Sprawdź, czy usterka dotyczy hamulców kół przednich, czy tylnych. Użyj w pierwszej kolejności pedału hamulca, a potem uruchom hamulec postojowy. Jeżeli nieprawidłowość występuje tylko przy użyciu hamulca postojowego (zmiana kierunku jazdy, drgania, pulsowanie), usterka istnieje w kołach tylnych. Jeśli nieprawidłowość występuje po naciśnięciu pedału hamulca, usterka istnieje w hamulcach kół przednich.

Unikaj blokowania hamulców i poślizgu kół. Blokujące się hamulce i poślizg koła nie informują o pracy układu hamulcowego. Koło silnie hamowane i obracające się zatrzyma pojazd na krótszym odcinku, niż koło zablokowane.

Jeżeli usterka pojawia się w sposób oczywisty w trakcie próby sprawdź, czy odpowiada ona opisowi sprzed próby drogowej. Jeżeli usterka nie jest oczywista, staraj się odtworzyć warunki jej pojawiania się stosując informacje udzielone w opisie usterki.

Jeżeli usterka występuje, posłuż się "Zestawieniem usterek układu hamulcowego" celem wyodrębnienia uszkodzonego podzespołu i warunków pojawiania się usterki. Na podstawie tej tabeli można uzyskać wykaz możliwych powodów usterki celem wyodrębnienia danego elementu lub określonych warunków powstawania nieprawidłowości.

Zestawienie usterek

Testy

Testy elementów

Sprawdzenie przecieków płynu hydraulicznego

WSKAZÓWKA: Zbiornik płynu jest wspólny dla hamulców i dla sprzęgła, więc nieszczelność sprzęgła może spowodować zmniejszenie poziomu płynu.

Możliwe jest zmycie wszelkich śladów nieszczelności, jeśli pojazd był używany w czasie opadów śniegu lub deszczu, ponieważ płyn hamulcowy rozpuszcza się w wodzie. Napełnij układ, odpowietrz i kilka razy naciśnij pedał hamulca. Sprawdź układ w celu potwierdzenia, czy poziom płynu rzeczywiście opada. Zlokalizuj i usuń przeciek zewnętrzny. Jeśli poziom płynu opada i nie można zlokalizować żadnych przecieków zewnętrznych, sprawdź szczelność uszczelki pompy hamulcowej.

Sprawdzenie układu hamulcowego

Sprawdzenie rezerwy skoku pedału hamulca

Jeśli pedał hamulca jest zbyt nisko lub występuje odczucie pełnego oporu pedału, sprawdź, czy jest jeszcze rezerwa skoku pedału.

1. Pozwól silnikowi pracować na biegu jałowym, przekładnia w położeniu NEUTRALNYM.

2. Naciśnij lekko pedał hamulca trzy lub cztery razy.

3. Odczekaj 15 sekund aby podciśnienie dotarło do serwa hamulcowego.

WSKAZÓWKA: Zwiększony opór może dawać odczucie, jakby jeden z elementów wykonał pełny skok.

4. Wciskaj pedał hamulca, aż przestanie poruszać się w dół lub aż da się odczuć zwiększony opór.

5. Przytrzymaj pedał hamulca w tym położeniu i zwiększ prędkość obrotową silnika do około 2000 obr/min.

WSKAZÓWKA: Dodatkowy ruch pedału hamulca wynika ze zwiększenia podciśnienia w kolektorze silnika, które wywiera większą siłę na serwo w czasie zmniejszania prędkości obrotowej silnika. Oznacza to, że jest pompa hamulcowa ma jeszcze rezerwę skoku i układ hamulcowy nie doszedł do oporu.

6. Zwolnij pedał przyspiesznika i sprawdź, czy pedał hamulca porusza się w dół gdy silnik powraca do prędkości obrotowej biegu jałowego.

Test stanu serwa hamulcowego

Sprawdź wszystkie przewody hamulcowe i złącza. Wszystkie nieużywane połączenia powinny być zaślepione. Przewody i ich połączenia powinny być prawidłowo zamocowane i w dobrym stanie bez otworów i zapadnięć. Sprawdź zawór zwrotny serwa hamulcowego pod kątem uszkodzeń.

Test działania serwa hamulcowego

1. Sprawdź układ hydrauliczny pod kątem nieszczelności lub niskiego poziomu płynu.

2. Przy przekładni w położeniu NEUTRALNYM, zatrzymaj silnik i zaciągnij hamulec postojowy. Naciśnij kilka razy pedał hamulca w celu pozbycia się podciśnienia z układu.

3. Przy wyłączonym silniku i bez podciśnienia w układzie, naciśnij pedał hamulca i przytrzymaj w tym położeniu. Uruchom silnik. Jeśli układ podciśnienia działa, pedał hamulca będzie poruszał się w dół pod stałym naciskiem nogi. Jeśli się nie porusza, układ wspomagania nie działa.

4. Wymontuj przewód podciśnienia z serwa hamulcowego. Na końcu przewodu po stronie serwa powinno być podciśnienie równe ciśnieniu w kolektorze gdy silnik pracuje na biegu jałowym i przekładnia jest w położeniu NEUTRALNYM. Sprawdź, czy wszystkie nieużywane wylotu podciśnienia są prawidłowo zaślepione, czy złącza przewodów i przewody podciśnienia są prawidłowo zamocowane i w dobrym stanie. Po ustaleniu, że w serwie jest podciśnienie kolektora, podłącz przewód podciśnienia do serwa hamulcowego i powtórz czynność 3. Jeśli pedał nie porusza się w dół, zamontuj nowe serwo hamulcowe.

5. Pozwól silnikowi pracować przez co najmniej 10 sekund na szybkim biegu jałowym. Zatrzymaj silnik i pozostaw pojazd na 10 minut. Następnie wciśnij pedał hamulca z siłą około 89 N (20 lb). Odczucie przy wciskaniu pedału powinno być takie samo, jak wtedy, gdy silnik pracuje. Jeśli pedał wydaje się twardy (brak wspomagania), zamontuj nowy zawór zwrotny podciśnienia i powtórz test. Jeśli pedał nadal wydaje się twardy, zamontuj nowe serwo hamulcowe. Jeśli pedał wydaje się zbyt miękki, odpowietrz układ hamulcowy. Patrz rozdział 206-06.

Pompa hamulcowa

Zazwyczaj pierwszą i najsilniejszą oznaką nieprawidłowości w układzie hamulcowym jest nieprawidłowe działanie pedału hamulca. W czasie wykonywania diagnostyki stanu pompy hamulcowej sprawdź działanie pedału hamulca, które może wskazywać na usterkę układu hamulcowego. Sprawdź, czy świeci się lampka ostrzegawcza hamulców i poziom płynu w zbiorniku pompy.

Stan normalny

Stan opisany poniżej jest stanem normalnym i nie oznacza konieczności naprawy pompy hamulcowej.

- Nowoczesne układy hamulcowe nie dają takiego samego odczucia przy wciskaniu pedału hamulca jak dawniej. W przypadku reklamacji dotyczących pedału hamulca należy dokonać porównania z innym pojazdem, tego samego typu i wyprodukowanego w tym samym roku.

- W czasie normalnego działania hamulców poziom płynu hamulcowego w zbiorniku będzie się podnosił przy wciskaniu pedału i zmniejszał przy jego zwalnianiu. Poziom płynu po wciśnięciu i zwolnieniu pedału nie ulega zmianie.

- Ślad płynu pozostaje na obudowie serwa hamulcowego poniżej kołnierza mocowania pompy. Jest to wynikiem normalnego smarowania uszczelki pompy.

- Poziom płynu zmniejsza się w miarę zużywania się szczęk i okładzin hamulcowych.

Stan nieprawidłowy

WSKAZÓWKA: Przed przystąpieniem do wykonywania diagnostyki sprawdź, czy działa lampka ostrzegawcza układu hamulcowego.

Zmiany w odczuwaniu działania pedału hamulca wskazują na to, że układ hamulcowy może być niesprawny. Procedura diagnostyczna obejmuje sprawdzenie odczucia działania pedału hamulca, zapalenia lampki ostrzegawczej, poziomu płynu hamulcowego. Poniższe stany nie są zjawiskiem normalnym i oznaczają konieczność naprawy pompy hamulcowej.

- Pedał hamulca szybko opada w dół. Przyczyną tego może być przeciek na zewnątrz lub do wewnątrz.

- Pedał hamulca powraca do położenia pierwotnego powoli. Przyczyną tego może być przeciek na zewnątrz lub do wewnątrz.

- Pedał hamulca jest nisko i wydaje się miękki. Przyczyną tego może być brak płynu w zbiorniku pompy hamulcowej, zablokowane otwory odpowietrzania korka wlewu lub powietrze w układzie.

- Nacisk na pedał jest nadmierny. Przyczyną tego może być zablokowanie się pedału lub mechanizmu, zablokowanie się zaworu sterowania przepływem płynu lub niewystarczające podciśnienie w serwie.

- Hamulce tylne blokują się przy lekkim naciśnięciu pedału hamulca. Przyczyną tego może być niewłaściwe ciśnienie powietrza w oponach smar lub płyn na szczękach i okładzinach hamulcowych, uszkodzone szczęki i okładziny, nieprawidłowe wyregulowanie hamulca postojowego lub uszkodzony lub zanieczyszczony zawór sterowania ciśnieniem hamowania.

- Nacisk na pedał jest niewłaściwy. Przyczyną tego może być nieprawidłowe działanie serwa hamulcowego, zacinanie się tłoka lub nieprawidłowo zamontowane szczęki i okładziny.

- Lampka ostrzegawcza hamulców świeci się. Przyczyną tego może być niski poziom płynu, przewód zapłonowy zbyt blisko wskaźnika poziomu płynu lub uszkodzenie pływaka.

Test stanu przewodu bocznikującego

1. Sprawdź płyn w pompie hamulcowej. Napełnij zbiornik pompy hamulcowej, jeśli poziom płynu jest niski lub zbiornik jest pusty.

2. Sprawdź poziom płynu w zbiorniku pompy hamulcowej. Jeśli po kilkukrotnym naciśnięciu pedału hamulca poziom płynu pozostaje niezmienny, zmierz moment obracania koła potrzebny do obracania kołami, postępując w następujący sposób:

Ustaw położenie NEUTRALNE przekładni, podnieś i zabezpiecz pojazd. Patrz rozdział 100-02.

Wciśnij pedał hamulca z siłą co najmniej 445 N (100 lb) i przytrzymaj przez około 15 sekund. Przy nadal wciśniętym pedale, przyłóż moment obracania na przednie koła wynoszący 10.1 Nm (75 lb.ft). Jeśli któreś koło obraca się, ZAMONTUJ nową pompę hamulcową.

Przecieki układu w stanie spoczynkowym

Opróżnienie zbiornika pompy hamulcowej może być spowodowane przez dwa rodzaje przecieków zewnętrznych, gdy w układzie nie jest zwiększone ciśnienie.

Rodzaj 1: Przeciek zewnętrzny może wystąpić przy pokrywce zbiornika pompy z powodu nieprawidłowego ustawienia uszczelki i pokrywki. Ustaw uszczelkę i pokrywkę w prawidłowy sposób.

Rodzaj 2: Przeciek zewnętrzny może nastąpić przy uszczelkach wspornika zbiornika. Usuń tego typu nieszczelność zakładając nowe uszczelki.